Nazwiska i imiona dawnych mieszkańców Zbytkowa
wymienione w książce Wojciecha Kiełkowskiego
„Dzieje Zbytkowa od czasów najdawniejszych do współczesności”
Kilka słów wstępu
Niektóre dawne nazwiska i imiona mieszkańców Zbytkowa miały obce (najczęściej niemieckie) brzmienie. Wiązało się to z faktem, iż do 1918 r. księstwo cieszyńskie, a więc także Zbytków, było pod panowaniem austriackich Habsburgów, a językiem urzędowym był język niemiecki (równolegle także czeski*). Stąd takie formy jak: Johann, Strzondalla, Karl itp. Po II wojnie światowej, na mocy dekretu o zmianie i ustaleniu imion i nazwisk z 10 listopada 1945 roku, imiona i nazwiska mieszkańców, których pisownia kojarzyła się z kulturą niemiecką, zostały zmienione na polskobrzmiące, zgodne z polską fonetyką.**
Przytaczając występujące w książce Wojciecha Kiełkowskiego imiona i nazwiska, przyjęłam cezurę roku zakończenia II wojny światowej, co nie oznacza, że niektóre z tych nazwisk nie występowały też później (również współcześnie). Z powodów oczywistych zmienność nazwisk jest tym zjawiskiem, które występuje nieustannie – jedne zanikają, inne się pojawiają. Nie sposób wymienić wszystkich. Mam świadomość, że pewnie pominęłam niektóre z nich, bo: po pierwsze – nie zostały wymienione w publikacji pana W. Kiełkowskiego, po drugie – wypisanie wszystkich nazwisk mieszkańców Zbytkowa na przestrzeni dziejów jest niemal niemożliwe i trudne do weryfikacji.
GG
Imiona i nazwiska z czasów najdawniejszych (wg zachowanych dokumentów):
Girschke Schramm (1388)
Jaśko (XV w.)
Mikołaj (XV w.)
Mikołaj Pelczar – sędzia ziemski (1454)
Wawrzek – jw. (1454)
Imiona i nazwiska z 1. poł. XVII w.:
Ssymek Gaunska
Błażej Gonska (1645)
Matuss Czepanie
Fajkis
Kuba Placzek, żona Katarzyna, syn Kasper
Michna
Adam Kuna
Paweł Kuna (1645)
Ssymek Polaczek
Adam Zygma
Klimek Radiegek
Ssymek Kara
Janek Kassa
Gurek Kurek
Piotr Kurek (syn, zm. 1652), żona Anna
Paweł Siara
Vacław Konrad z Rumberku – kupił Zbytków (dwór Zbitkauer Hof, 1610)
Imiona i nazwiska z 1722 r.:
Lorentz Gonska
Georg Kaluza
Hans Labsa
Jacob Piesia
Imiona i nazwiska z 1755 r.:
Georg Gabur
Andreas Gaweleck
Georg Wontroba
Jacob Lazar
Georg Lafsa
Paul Loska
Grieger Rychlick
Georg Schimonek
Johan Herock
Michel Paschenda
Michel Lapczik
Mathes Nowock
Johann Gill
Andreas Wÿlezuch
Nazwiska z końca XVIII w. i pocz. XIX w.:
Żur
Schwarz
Gill
Lapczik
Stoklosa
Janik
Kascha
Stwiertnia
Adamek
Schimonek
Strzondalla
Puson
Sczipka
Wrubel
Zigma
.
Nazwiska i imiona zbytkowian od poł. XIX w. do 1945 r.:
| Nazwiska /w kolejności alfabetycznej/ |
Imiona mężczyzn /w kolejności alfabetycznej/ |
Imiona kobiet /w kolejności alfabetycznej/ |
| Barchański/Parchański | Adam | Amalia |
| Bierski | Adolf | Anastazja |
| Binderowsky | Alfred | Anna |
| Bojda | Alojzy | Bolesława |
| Borski/Barski | Antoni | Danuta |
| Brachaczek | Eduard/Edward | Elżbieta |
| Buchta | Emanuel | Emilia |
| Chmiel | Emil | Ewa |
| Chlupp | Franz/Franciszek | Franciszka |
| Cykała | Georg/Jerzy | Gertruda |
| Czech | Ignacy | Hedwig/Jadwiga |
| Czechura | Jędrzej/Andrzej | Helena |
| Dubiański | Johann/Johan/Jan | Hildegarda |
| Faruga | Joseph/Josef/Józef | Irena |
| Figołuszka | Karl/Karol | Jadwiga |
| Flaczek | Leon | Johana/Joanna |
| Fox/Foks | Ludwik | Julia/Julianna |
| Francus/Francuz | Michael/Michał | Katarzyna |
| Galuschka /Gałuszka | Oton | Lucyja/Łucja |
| Gałązka | Paul/Paweł | Marta |
| Gamrot | Rajmund | Marya/Maria/Maryanna |
| Ganzel/Gandzel | Rudolf | Rozalia/Róża |
| Gawłowski | Stanisław | Władysława |
| Gill/Gil | Teodor | Zofia |
| Glac | Teofil | Zuzanna |
| Haiser/Hajzer | Wiktor | |
| Hansel/Hanzel/Handzel | Władysław | |
| Heczko | Wojciech | |
| Hudzietz/Hudziecz/Hudziedz/ | ||
| Hudziec | ||
| Jakobiec/Jakubiec | ||
| Janik | ||
| Janota | ||
| Kaiser/Kojzar | ||
| Kaisztura/Kajstura | ||
| Kamiński | ||
| Kascha | ||
| Klimonda | ||
| Kocur | ||
| Konieczny | ||
| Krasny/Krosny | ||
| Kroll/Krul/Król | ||
| Krulec | ||
| Krzempek | ||
| Kuboszek | ||
| Kuta | ||
| Lanz/Lanc | ||
| Łomozik | ||
| Łukajewicz | ||
| Malik | ||
| Markiton (z Dębiny ?) | ||
| Michalczyk | ||
| Miły | ||
| Niemczyk | ||
| Niemiec | ||
| Nikiel | ||
| Nowak | ||
| Nowrotek | ||
| Omozik | ||
| Orawski | ||
| Orszulik | ||
| Pieczka | ||
| Pisarek | ||
| Płonka | ||
| Polczyk | ||
| Polok | ||
| Pryczek | ||
| Przebinda | ||
| Ptak | ||
| Pustelnik | ||
| Puzoń | ||
| Raywa/Rajwa | ||
| Rusch/Rusz | ||
| Rygiel | ||
| Sajdok | ||
| Schwarz/Szwarc | ||
| Sikora | ||
| Smorąg | ||
| Soblich/Sohlich | ||
| Solich/Sollich | ||
| Spernol | ||
| Sprenz | ||
| Staroń | ||
| Stokłosa | ||
| Stryczek | ||
| Strzondała/Strządała | ||
| Sudoł | ||
| Szczypka | ||
| Szczyrba | ||
| Szkołda | ||
| Szkorupa | ||
| Szmajduch | ||
| Szmit | ||
| Szruborz | ||
| Szymoszek | ||
| Tekla | ||
| Tolarz | ||
| Wacławik | ||
| Waleczek | ||
| Wawrzyn | ||
| Wesely/Wesoły | ||
| Wodecki | ||
| Wojtek | ||
| Woźnica | ||
| Wrubel/Wróbel | ||
| Zachurzok | ||
| Zuber | ||
| Zygma | ||
| Żur |
Imiona i nazwiska Żydów wymienione w książce:
Josef Hochbaum
Maurycy Maksymilian Barber
Anna (Hani) Barber, z d. Schanzer
Ernestina Barber
Samuel Gichner
Eugen Gichner
Nazwiska pojawiające się w „Gwiazdce Cieszyńskiej”:
Z notatki prasowej (GC 1928, nr 89):
Brachaczek, Bojek
Z felietonu „Zbytkowscy kolędnicy” Józefa Hajzera (GC 1934 r., nr 1.):
bracia Czuchowscy (Kareł, …. ?)
Rusz
Kidoń
Krosna
Wesoły
Dudra (przezwisko?)
Wijaczek (przezwisko?)
Cimalok – właściciel gospody (przezwisko?)
Z felietonu „Jankowe kochanie” Józefa Hajzera (GC 1934 r., nr 77 i 79):
Stryczek
Kidoń
Sablik
Bojda
Grażyna Gądek
.